آیا می‌توان قضاوت‌های اخلاقی موجهی داشت؟

1. فرض کنید خواهر شما قرار است امشب ازدواج کند. همه چیز رو به راه است و خواهرتان غرق در شادی. شما نیز مشغول سر و سامان دادن به اوضاع هستید تا همه چیز به خوبی پیش رود. گوشی موبایل خواهرتان هم البته پیش شماست. در همین حین کسی با گوشی خواهرتان تماس می‌گیرد و شما پاسخ می‌دهید. خبر تصادف دوست صمیمی خواهرتان را که در راه آمدن به مراسم عروسی بوده به شما می‌دهند. حال دوست خواهرتان مساعد نیست و در بیمارستان بستری است. حالا شما مانده‌اید و خبری ناگوار که اگر خواهرتان آن را بشنود احتمالاً شادی و شوری که بابت مراسم عروسی‌اش دارد به اندوه و ناراحتی می‌انجامد و چه بسا حتی به دلیل صمیمیت بسیار خواهر شما با دوستش، وی مستقیماً برای ملاقات دوستش راهی بیمارستان شود و در نتیجه برگزاری مراسم ازدواج دچار مشکل شود. اما اگر شما هیچ چیزی به خواهرتان نگویید یا حتی دروغ بگویید تا این مراسم به خوبی برگزار شود و خواهرتان هم ناراحت نشود، آن‌گاه شما در واقع اصل اخلاقی «راست‌گویی وظیفه است» را نقض کرده‌اید...

ادامه نوشته

گزارشي از نشست نقد و بررسی کتاب «بوطیقای ساختگرا»

كورش صفوي در نشست هفتگي شهر كتاب:

بوطیقای ساختگرا، کتاب من نیست

 

نشست نقد و بررسی کتاب «بوطیقای ساختگرا» نوشته جاناتان کالر در روز سه‌شنبه، 4 آذر 1388، با حضور کورش صفوی، مترجم کتاب، فرزان سجوی و امیر علی نجومیان در شهر کتاب برگزار شد. آن‌چه در پی می‌آید گزارشی است از این نشست.

ادامه نوشته

هرمنوتیک کمیک - 3

هرمنوتیک کمیک در اینجا به معنای آن مجال و فرصتی است که به من اجازه می دهد تا برای ورود به اتاق بازجویی یا دادگاه و مصاحبه تلویزیونی خود را هم آماده برای یافتن عناصر مختلف متن کنم و هم آن که با در پرانتز قرار دادن عناصر تعلیقی مراقب آنها باشم. این معنا از هرمنوتیک کمیک به معنای تقابل آن با هرمنوتیک تراژیک-کمیک نیست، بلکه به معنای مقدمه و تمهیدی برای آن و راه ورود به چنان قرائتی است. از این جهت، هرمنوتیک کمیک را می توان آنتی تزی در برابر هرمنوتیک تراژیک دانسته که با کاستن بار جدیت مدعایی آن راه را برای سنتز، هرمنوتیک تراژیک-کمیک، باز می کند. از سوی دیگر، هرمنوتیک کمیک به هیچ وجه به معنای به سخره گرفتن یا شوخی دانستن متن یا عناصر آن نیست. این پرخطاترین تعبیری است که می توان از هرمنوتیک کمیک داشت.

ادامه نوشته

هرمنوتیک کمیک - 2

شاید از مطالب گذشته چنین تصور شود که قصد اساسی در تبیین هرمنوتیک کمیک رد و نقض تحلیل آقای نیکفر از بازجوییها و اعترافات بوده، حال آن که باید گفت موضوع به نحو کامل چنین نیست.

این که ایشان در دو مقاله خود تا چه میزان پدیده های مذکور و دیگر پدیده ها، به خصوص تحلیلشان از خطاب قدرت در مقاله دوم، را به درستی تحلیل کرده اند چیزی نیست که در حال حاضر مد نظر باشد. حتی می توان گفت که وی در این دو مقاله نکات قابل توجه بسیاری را بیان کرده که نمی توان به راحتی آنها را به کناری نهاد. نکته مورد مناقشه بر سر مبنایی است که با آن پدیده های مورد نظر تحلیل و بررسی شوند و بتوان بنابر آن به سراغ پدیده های واقع در فرایند بازجویی و اعترافات و مصاحبه تلویزیونی رفت و همچنین، این امکان را در خود داشته باشد تا چیزی از قلم نیافتد.

ادامه نوشته

هرمنوتیک کمیک - 1

آقای امید مهرگان روشنفکر و روزنامه نگار در ابتدای مقاله خود تحت عنوان؛ نقد هر نوع «الاهیات شکنجه»، که در وبسایت رخداد منتشر کرده، چنین نوشته است: «محمدرضا نیكفر از انگشت‌شمار روشنفکران ایرانی مقیم خارج است که وقتی دست به تحلیل یا نقد مسایل مرتبط با ایران می‌زنند، پرت نمی‌گویند».

روشن است که وی قصد دارد با این عبارت تا اندازه ای حساب نیکفر را از جریان روشنفکری خاج نشین جدا کند که به نظر وی، شکلی منحصر بفرد از پرت گویی مختص به آنها است، اما گویا مدح نیکفر در کلام او چندان دست کمی از ذمش در مورد دیگران ندارد.

ادامه نوشته

«کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان» بررسی شد

نشست نقد و بررسی کتاب «کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان» نوشته سعید ناجی با حضور دکتر حسين شیخ رضایی و دکتر يحيي قائدی، روز  سه‌شنبه، 26 آبان، ساعت 14:30 در خبرگزاری مهر برگزار شد.

کتاب «کندوکاو فلسفی برای کودکان و نوجوانان» که در قالب گفت‌وگو با پیشگامان فلسفه برای کودکان و همراه با داستان‌هايي مرتبط با اين موضوع تنظيم شده در سال 1387 از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شده است.

ادامه نوشته